Wojna w spichlerzu Europy. Czy zabraknie nam żywności?

Od 24 lutego trwa rosyjska agresja na Ukrainę. Państwo to przed wojną odpowiadało za ok. 11% światowej produkcji zboża. Nie bez przyczyny konflikt za naszą wschodnią granicą nazywany jest wojną w spichlerzu Europy.

Ukraina jest państwem produkującym aż tyle zboża, ponieważ warunki naturalne tam panujące sprzyjają produkcji rolnej. Większość obszaru państwa – z wyjątkiem pasa na północy oraz części zachodniej Ukrainy – pokrywają gleby zapewniające wysoką urodzajność. Aż ok. połowy terytorium Ukrainy zajmują żyzne czarnoziemy. Stąd też państwo to określane jest jako spichlerz Europy.

W niedzielę, 6 marca, ukraiński rząd wprowadził ograniczenia w eksporcie kluczowych produktów rolnych, w tym m.in. pszenicy, kukurydzy, drobiu, jaj i oleju słonecznikowego. W reakcji na tę decyzję cena pszenicy na światowym rynku osiągnęła kolejnego dnia nienotowaną nigdy w historii wartość 1 294 dolarów za korzec (wobec 824 USD przed rosyjską inwazją). Podobnie najwyższy historycznie poziom (140,7 pkt) osiągnął na koniec lutego indeks cen żywności ONZ.

Jeszcze przed rosyjską agresją eksperci szacowali tegoroczny wzrost żywności na poziomie 6-7%. Aktualne prognozy mówią już o kilkunasto a nawet kilkudziesięcioprocentowych podwyżkach.

Analitycy Goldman Sachs spodziewają się, że na rynku zbóż czeka nas największy szok od półwiecza. Odczują go producenci, a docelowo też konsumenci, bo to oznacza wzrost cen mięsa drobiowego i wieprzowego, wyrobów piekarskich, mleczarskich, ale i tłuszczów.

W zasadzie trudno o kategorię, która nie zdrożeje. Szczególnie że producenci borykają się nie tylko z podwyżkami cen surowców, ale i energii czy transportu na skutek drogich paliw

– mówi Andrzej Gantner, dyrektor generalny Polskiej Federacji Producentów Żywności.

Poza wojną na Ukrainie na rosnące ceny żywności wpływ mają rosnące ceny gazu, niezbędnego w produkcji nawozów. W światowych magazynach jest niewiele zapasów. Wskazuje się, że jedynymi państwami, które są sobie w stanie poradzić w obliczu kryzysu żywnościowego są Chiny i Indie. Najgorzej jest w Afryce. Według Bloomberga stumilionowy Egipt dysponuje zapasami zboża tylko na ok. 4 miesiące. W przypadku kryzysu i ograniczenia produkcji zbóż na Ukrainie a tym samym eksportu z tego państwa może dojść do poważnego kryzysu w Afryce. Agenda ONZ ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) szacuje, że w ciągu kilku najbliższych miesięcy głodem w Afryce Płn. może zostać dotkniętych nawet 8-13 mln osób dotychczas niemierzących się z tym problemem.

Co czeka Polskę?

Polska nie importuje z Ukrainy za wiele zbóż. Nad Wisłą nie zabraknie żywności, ale zapłacimy za nią więcej. Nasz kraj jest państwem o wysokim poziomie własnej produkcji rolnej dlatego kryzys nam raczej nie jest straszny, jednak odczujemy rosnące koszty produkcji rolnej. Poza wspomnianym drożejącym gazem pod uwagę trzeba brać też drożejącą ropę i co za tym idzie wyższy o kilkadziesiąt procent będzie również koszt wszelkiego transportu.

---